Bij EMVI weeg je prijs tegen kwaliteit door wegingsfactoren toe te kennen aan verschillende criteria. Meestal krijgt prijs 40-60% van het gewicht, terwijl kwaliteitscriteria zoals technische uitvoering, planning en samenwerking de rest verdelen. De beste prijs-kwaliteitverhouding bepaalt de winnaar, niet alleen de laagste prijs. Deze afweging vereist duidelijke beoordelingscriteria en meetbare kwaliteitsstandaarden.
Wat is EMVI en waarom is de prijs-kwaliteitafweging zo belangrijk?
EMVI staat voor Economisch Meest Voordelige Inschrijving en is een gunningsmethode waarbij je naast prijs ook kwaliteit, duurzaamheid en technische aspecten meeneemt. Het doel is de beste prijs-kwaliteitverhouding te vinden in plaats van automatisch voor de goedkoopste optie te kiezen. Sinds 2012 wordt deze methode steeds breder toegepast in de Nederlandse bouw- en infrasector.
De prijs-kwaliteitafweging vormt het hart van elke EMVI-aanbesteding. Je kunt niet meer volstaan met alleen een scherpe prijs – je moet aantonen dat je ook de beste kwaliteit levert. Dit geldt vooral bij bouwteamaanbestedingen, waar kwaliteit vaak 100% van de beoordeling uitmaakt.
Het evenwicht tussen prijs en kwaliteit bepaalt direct het succes van je project. Te veel focus op prijs kan leiden tot kwaliteitsproblemen tijdens uitvoering. Te weinig aandacht voor kosten maakt je inschrijving onrealistisch. De kunst zit in het vinden van de juiste balans die past bij de projectdoelstellingen.
Hoe bepaal je welke kwaliteitscriteria het meeste gewicht moeten krijgen?
Je bepaalt de wegingsfactoren door eerst je projectdoelstellingen helder te krijgen en vervolgens een risico-analyse uit te voeren. Kritieke succesfactoren krijgen meer gewicht dan standaard aspecten. Voor complexe infrastructuurprojecten weegt technische uitvoering zwaarder dan bij eenvoudige onderhoudswerkzaamheden.
Begin met het analyseren van wat echt belangrijk is voor projectsucces. Bij een tunnelproject krijgen veiligheid en technische innovatie meer gewicht dan bij wegonderhoud. Kijk naar de risico’s: welke aspecten kunnen het meeste schade veroorzaken als ze fout gaan?
Betrek je stakeholders bij deze afweging. Verschillende partijen hebben verschillende prioriteiten. Bewoners hechten aan geluidsoverlast, terwijl de opdrachtgever vooral kijkt naar duurzaamheid en onderhoudskosten. Maak deze afwegingen transparant en leg ze vast in je gunningscriteria.
Gebruik een puntensysteem waarbij je maximaal 100 punten verdeelt over alle criteria. Zorg dat de verdeling logisch is: als veiligheid het allerbelangrijkste is, geef dit dan ook het hoogste gewicht in je beoordeling.
Wat zijn de meest voorkomende valkuilen bij het afwegen van prijs en kwaliteit?
De grootste valkuil is onduidelijke criteria die ruimte laten voor verschillende interpretaties. Andere veel voorkomende fouten zijn te weinig gewicht geven aan uitvoerbaarheid, onrealistische kwaliteitseisen stellen en vergeten om de totale levenscycluskosten mee te nemen in de afweging.
Veel opdrachtgevers maken hun kwaliteitscriteria te vaag. “Goede samenwerking” zegt niets concreets. Beter is: “wekelijkse voortgangsrapportages met concrete actiepunten en verantwoordelijken”. Vage criteria leiden tot discussies achteraf en ontevreden partijen.
Een andere valkuil is tunnelvisie op de aankoopprijs. Je vergeet dan de kosten tijdens de gebruiksfase. Een goedkope oplossing kan duurder uitpakken door hogere onderhoudskosten of kortere levensduur. Reken altijd de totale kosten over de hele levenscyclus uit.
Ook opdrachtnemers maken fouten. Ze focussen te veel op het winnen van de tender en te weinig op realistische uitvoering. Een plan dat fantastisch klinkt maar niet uitvoerbaar is, zorgt voor problemen tijdens het project. Zorg dat je team dat het plan schrijft ook daadwerkelijk kan uitvoeren wat ze beloven.
Hoe maak je kwaliteit meetbaar in je EMVI-beoordeling?
Maak kwaliteit meetbaar door concrete indicatoren en scoringssystemen te gebruiken. Vertaal zachte factoren zoals samenwerking naar harde criteria: aantal overlegmomenten, responstijden op vragen, of kwalificaties van sleutelpersoneel. Gebruik een puntenschaal van 1-10 met duidelijke omschrijvingen per scoreniveau.
Ontwikkel voor elk kwaliteitscriterium specifieke meetpunten. Voor planning kun je kijken naar: realistische mijlpalen, buffers voor onvoorziene omstandigheden, en ervaring van de planningspecialist. Voor technische kwaliteit: certificeringen, referentieprojecten, en innovatieve oplossingen.
Gebruik referentieprojecten als bewijs voor kwaliteit. Vraag niet alleen om een lijst, maar laat inschrijvers concrete resultaten tonen: tijdigheid van oplevering, budgetnaleving, en tevredenheid van eerdere opdrachtgevers. Dit geeft je objectieve vergelijkingspunten.
Stel beoordelingsteams samen met verschillende expertises. Een technisch expert beoordeelt technische aspecten anders dan een projectmanager. Door meerdere perspectieven te combineren krijg je een volledigere kwaliteitsbeoordeling. Zorg wel voor duidelijke beoordelingsrichtlijnen zodat iedereen hetzelfde beoordeelt.
Wanneer weegt prijs zwaarder dan kwaliteit in EMVI-projecten?
Prijs weegt zwaarder bij standaardprojecten met bewezen technieken en lage risico’s. Denk aan routineonderhoud, eenvoudige renovaties of projecten waarbij alle aanbieders vergelijkbare kwaliteit kunnen leveren. In deze situaties kun je prijs 60-70% laten wegen zonder kwaliteit in gevaar te brengen.
Bij projecten met strakke budgetten en weinig ruimte voor meerkosten krijgt prijs ook meer gewicht. Dit geldt vooral voor gemeenten en andere overheden die binnen strikte financiële kaders moeten werken. Zorg dan wel dat je minimumkwaliteitseisen stelt waar alle inschrijvers aan moeten voldoen.
Standaardisatie speelt een belangrijke rol. Als je project veel lijkt op eerdere projecten en je weet precies wat je wilt, dan zijn de kwaliteitsverschillen tussen aanbieders meestal klein. In dat geval kun je gerust meer nadruk leggen op de beste prijs.
Let wel op dat je niet in de val trapt van schijnbaar eenvoudige projecten. Soms zitten er onverwachte complexiteiten in die pas later duidelijk worden. Houd altijd een basisbeoordeling van kwaliteitsaspecten aan, ook bij prijsgevoelige aanbestedingen.
Hoe communiceer je je prijs-kwaliteitsstrategie effectief naar alle betrokkenen?
Communiceer je strategie door transparante gunningscriteria te publiceren met duidelijke wegingsfactoren en beoordelingsmethoden. Organiseer informatiebijeenkomsten voor potentiële inschrijvers en zorg voor heldere documentatie. Leg uit waarom bepaalde aspecten zwaarder wegen en hoe je de beoordeling gaat uitvoeren.
Start met een heldere projectbrief waarin je de achtergrond en doelstellingen uitlegt. Waarom kies je voor EMVI? Wat wil je bereiken met dit project? Deze context helpt inschrijvers begrijpen waarom bepaalde criteria belangrijk zijn en hoe ze hun inschrijving het beste kunnen afstemmen.
Organiseer een marktconsultatie voordat je de definitieve criteria vaststelt. Zo krijg je input van de markt over realistische verwachtingen en mogelijke verbeterpunten in je benadering. Dit voorkomt onrealistische eisen en verhoogt de kwaliteit van inschrijvingen.
Zorg voor goede interne afstemming binnen je eigen organisatie. Iedereen die bij de beoordeling betrokken is, moet dezelfde criteria hanteren. Organiseer trainingen voor beoordelaars en maak duidelijke protocollen voor de evaluatie. Inconsistente beoordelingen leiden tot rechtszaken en vertraging.
Na gunning leg je uit waarom je voor een bepaalde inschrijver hebt gekozen. Dit help niet alleen de verliezers om te leren voor volgende keren, maar toont ook aan dat je proces eerlijk en transparant was. Transparantie in communicatie bouwt vertrouwen op voor toekomstige samenwerkingen.
Het succesvol afwegen van prijs versus kwaliteit in EMVI vereist een doordachte aanpak waarbij je duidelijke criteria stelt, meetbare indicatoren gebruikt en transparant communiceert. Door valkuilen te vermijden en de juiste wegingsfactoren toe te passen, vind je de beste prijs-kwaliteitverhouding voor jouw project. Bij Bouwmeesters helpen wij teams en organisaties om hun EMVI-vaardigheden naar een hoger niveau te tillen door praktische trainingen in aanbestedingen, projectbeheersing en samenwerking, zodat jullie nog vaker als winnaar uit de tender komen.
Onze EMVI-trainingen
Wil je jouw EMVI-vaardigheden verder ontwikkelen? Ontdek onze gespecialiseerde trainingen:
• EMVI Plannen Schrijven – Leer overtuigende EMVI-plannen schrijven die opvallen
• EMVI Schrijven Next Level – Breng je EMVI-schrijfvaardigheden naar het volgende niveau
• AI in EMVI – Ontdek hoe kunstmatige intelligentie je EMVI-proces kan verbeteren
• Prestatie-informatie en Better Performance in EMVI-plannen – Optimaliseer prestaties in je EMVI-aanpak
Voor meer informatie over hoe wij jouw organisatie kunnen ondersteunen, neem gerust contact met ons op.
