UAV-bepalingen verhouden zich tot het Burgerlijk Wetboek als gespecialiseerde aanvulling op het algemene contractrecht. UAV 2012 biedt specifieke regels voor bouwcontracten die het BW niet dekt, zoals bouwstoffen, meerwerk en oplevering. Bij tegenstrijdigheden gelden contractueel overeengekomen UAV-bepalingen boven algemene BW-regels. Deze verhouding zorgt ervoor dat bouwprojecten werkbare juridische kaders hebben die passen bij de praktijk van de Nederlandse bouwsector.
Wat zijn UAV-bepalingen en waar vind je ze terug?
UAV-bepalingen zijn de Uniforme Administratieve Voorwaarden die specifiek gelden voor bouwcontracten in Nederland. UAV 2012 vormt een gestandaardiseerd stelsel van contractvoorwaarden dat de rechten en plichten van opdrachtgevers en aannemers regelt bij bouwprojecten.
Je vindt UAV-bepalingen terug in vrijwel alle bouwcontracten binnen de Nederlandse bouw- en infrasector. Ze worden toegepast bij zowel kleine renovatieprojecten als grote infrastructuurwerken. De bepalingen zijn onderverdeeld in verschillende hoofdstukken die onderwerpen behandelen zoals contractvorming, uitvoering, betaling, meerwerk en oplevering.
Als infra-professional kom je UAV-bepalingen tegen in je dagelijkse werkpraktijk bij het opstellen van bestekken, het begeleiden van aanbestedingen en tijdens de uitvoering van projecten. Ze vormen de juridische basis voor samenwerking tussen alle betrokken partijen in bouwprojecten.
Hoe vullen UAV-bepalingen het Burgerlijk Wetboek aan?
UAV-bepalingen vullen het Burgerlijk Wetboek aan door specifieke regels te bieden voor situaties die het algemene contractrecht niet of onvoldoende dekt. Waar het BW algemene principes voor overeenkomsten bevat, gaan UAV-bepalingen dieper in op de praktische aspecten van bouwcontracten.
Concrete voorbeelden van deze aanvulling zijn regels over bouwstoffen en materialen. Het BW spreekt algemeen over nakoming van verplichtingen, maar UAV 2012 regelt specifiek wanneer een aannemer gelijkwaardige materialen mag gebruiken en welke procedure daarvoor geldt. Ook bij meerwerk biedt de UAV gedetailleerde regels over aanmelding, vaststelling en verrekening die het BW niet kent.
De UAV regelt verder zaken als bankgaranties, bouwvergaderingen, kwaliteitsborging en opleveringsprocedures. Deze onderwerpen krijgen in het algemene contractrecht van het BW geen of zeer beperkte aandacht, terwijl ze voor bouwprojecten van groot belang zijn.
Wanneer gaan UAV-bepalingen voor het Burgerlijk Wetboek?
UAV-bepalingen krijgen voorrang boven het Burgerlijk Wetboek wanneer partijen deze contractueel zijn overeengekomen en de bepalingen specifiekere regels bevatten dan het algemene BW. Dit gebeurt op basis van het principe dat specifieke contractafspraken voorgaan boven algemene wettelijke regels.
De juridische hiërarchie werkt als volgt: contractpartijen kunnen afwijken van het aanvullende recht uit het BW door specifieke afspraken te maken. UAV-bepalingen vormen zulke specifieke afspraken wanneer ze onderdeel uitmaken van het contract. Ze gaan echter nooit voor dwingend recht, zoals bepalingen over onrechtmatige bedingen of consumentenbescherming.
Praktische gevolgen hiervan zie je bijvoorbeeld bij termijnen voor aanmelding van gebreken. Waar het BW algemene verjaringstermijnen hanteert, kunnen UAV-bepalingen kortere termijnen vaststellen voor het melden van zichtbare gebreken. Deze kortere termijnen gelden dan omdat partijen deze contractueel zijn overeengekomen.
Wat gebeurt er bij tegenstrijdigheden tussen UAV en BW?
Bij tegenstrijdigheden tussen UAV-bepalingen en BW-regels wordt gekeken naar de aard van de BW-bepaling en de specificiteit van de UAV-regel. Contractueel overeengekomen UAV-bepalingen gaan voor boven aanvullend BW-recht, maar nooit boven dwingend recht.
De rechtspraktijk hanteert een duidelijke volgorde bij conflictoplossing. Allereerst wordt onderzocht of de BW-bepaling dwingend recht betreft. Is dat het geval, dan kunnen UAV-bepalingen daar niet van afwijken. Betreft het aanvullend recht, dan gelden de specifiekere UAV-regels omdat partijen deze zijn overeengekomen.
Een praktisch voorbeeld is de regeling van rente bij te late betaling. Het BW kent algemene regels over wettelijke rente, maar UAV 2012 kan specifiekere regels bevatten over rentepercentages en het moment waarop rente verschuldigd wordt. Deze UAV-regels gelden dan, mits ze niet in strijd zijn met dwingendrechtelijke bepalingen over onredelijk bezwarende bedingen.
Welke UAV-bepalingen wijken het meest af van het BW?
De grootste verschillen tussen UAV-regels en BW-bepalingen vind je bij bouwspecifieke onderwerpen zoals meerwerk, bouwstoffen, oplevering en garantietermijnen. Deze gebieden kennen in het algemene contractrecht geen gedetailleerde regeling.
Meerwerk vormt een belangrijk verschilpunt. Het BW kent wel regels over contractwijziging, maar UAV 2012 bevat uitgebreide procedures voor aanmelding, vaststelling en verrekening van meerwerk. Deze regels wijken af van de algemene BW-regels over overeenkomstwijziging door hun gedetailleerde karakter en specifieke termijnen.
Ook bij oplevering en garanties bestaan grote verschillen. Waar het BW spreekt over aflevering en algemene garantieverplichtingen, regelt de UAV specifiek wanneer een werk als opgeleverd geldt, welke procedure daarbij hoort en hoe lang verschillende garantietermijnen duren. De UAV kent bijvoorbeeld onderscheid tussen zichtbare en onzichtbare gebreken met verschillende aanmeldingstermijnen, wat het BW niet doet.
Verder wijken UAV-bepalingen af bij onderwerpen als risicoverdeling, verzekering en force majeure. Deze krijgen in bouwcontracten een veel specifiekere invulling dan het algemene contractrecht van het Burgerlijk Wetboek biedt.
UAV-trainingen bij Bouwmeesters
Het begrijpen van de verhouding tussen UAV-bepalingen en het Burgerlijk Wetboek helpt je om bouwcontracten beter te beheren en juridische risico’s te beperken. Bij Bouwmeesters bieden we praktijkgerichte trainingen over UAV 2012, contractrecht en aanbestedingsrecht die je direct kunt toepassen in je dagelijkse werk als infra-professional.
Onze UAV-trainingen zijn specifiek ontwikkeld voor verschillende doelgroepen in de bouwsector:
UAV-GC voor Aannemers – Deze training helpt aannemers om de UAV-bepalingen volledig te doorgronden vanuit hun perspectief en effectief toe te passen tijdens de uitvoering van projecten.
UAV-GC voor Opdrachtgevers – Speciaal ontwikkeld voor opdrachtgevers om hun rechten en plichten onder de UAV-bepalingen te begrijpen en optimaal gebruik te maken van de contractuele mogelijkheden.
RAW Systematiek in de Praktijk – Deze training biedt praktische inzichten in de toepassing van RAW-systematiek binnen het kader van UAV-bepalingen voor infrastructurele projecten.
Voor meer informatie over onze cursussen kun je altijd contact met ons opnemen.
