Het verschil tussen laagste prijs gunning en EMVI gunning zit in de beoordelingscriteria. Bij laagste prijs gunning wint automatisch de goedkoopste inschrijver, terwijl bij EMVI gunning (Economisch Meest Voordelige Inschrijving) ook kwaliteit, duurzaamheid en andere aspecten meetellen naast de prijs. EMVI zoekt de beste prijs-kwaliteitverhouding in plaats van alleen de laagste kostprijs. Deze verschuiving heeft de bouwsector fundamenteel veranderd.

Wat betekent laagste prijs gunning in de praktijk?

Laagste prijs gunning betekent dat de opdracht automatisch naar de partij gaat die het laagste bedrag heeft ingediend. De opdrachtgever kijkt uitsluitend naar de kostprijs en negeert alle andere aspecten zoals kwaliteit, ervaring of werkwijze.

Dit systeem werkte jarenlang als standaard in de Nederlandse bouwsector omdat het eenvoudig en objectief leek. Je hoefde alleen de prijzen naast elkaar te leggen en de winnaar was duidelijk. Voor opdrachtgevers was dit een snelle manier om aanbestedingen af te handelen zonder ingewikkelde beoordelingsprocedures.

De selectiecriteria waren simpel: wie het goedkoopst kan bouwen, krijgt de klus. Dit leidde tot een cultuur waarin aannemers vooral focusten op kostenbesparing en efficiëntie in hun calculaties. Innovatie, duurzaamheid of extra service speelden geen rol in de gunningsbeslissing.

In de praktijk betekende dit dat bedrijven hun marges tot het uiterste oprekten om maar de laagste prijs te kunnen bieden. De druk om goedkoop te zijn was enorm, wat vaak ten koste ging van andere belangrijke aspecten van het project.

Hoe werkt EMVI gunning precies?

EMVI gunning beoordeelt inschrijvingen op meerdere criteria waarbij prijs meestal 40-60% van de totaalscore bepaalt. De overige punten komen van kwaliteitscriteria zoals plan van aanpak, planning, duurzaamheid en risicomanagement. Een beoordelingscommissie kent punten toe per criterium en berekent de totaalscore.

Opdrachtgevers bepalen vooraf welke criteria ze belangrijk vinden en hoe zwaar deze meetellen. Een typische verdeling kan zijn: prijs 50%, kwaliteit 30%, duurzaamheid 20%. Deze wegingen staan altijd duidelijk vermeld in de aanbestedingsdocumenten.

Veelvoorkomende gunningscriteria naast prijs zijn:

  • Plan van aanpak en werkwijze
  • Planning en fasering
  • Risicomanagement
  • Duurzaamheid en milieu
  • Omgevingsmanagement
  • Innovatie en toegevoegde waarde
  • Ervaring en referenties

De totaalscore wordt berekend door de punten per criterium te vermenigvuldigen met hun weging en alles bij elkaar op te tellen. Hierdoor kan een duurder bedrijf alsnog winnen als hun kwaliteitsplan veel beter scoort dan de concurrentie.

Waarom is er overgestapt van laagste prijs naar EMVI?

De overgang naar EMVI gunning kwam voort uit problemen met puur prijsgerichte aanbestedingen. Laagste prijs gunning leidde regelmatig tot kwaliteitsproblemen, vertragingen en meerkosten tijdens de uitvoering. Opdrachtgevers merkten dat goedkoop vaak duurkoop bleek te zijn.

Vanaf 2012 is EMVI in Nederland steeds breder ingevoerd als reactie op deze problemen. De Aanbestedingswet bepaalt nu dat publieke opdrachtgevers alleen nog op laagste prijs mogen gunnen als ze dat goed kunnen motiveren. In de meeste gevallen wordt nu de beste prijs-kwaliteitverhouding toegepast.

Belangrijke redenen voor de verschuiving waren:

  • Te veel kwaliteitsproblemen bij laagste prijs projecten
  • Onrealistische prijzen die tot claims en geschillen leidden
  • Gebrek aan innovatie en duurzaamheid
  • Opdrachtgevers wilden meer zekerheid over het eindresultaat
  • Behoefte aan betere samenwerking tussen partijen

Deze bredere beoordeling zorgt voor betere resultaten voor alle betrokken partijen. Opdrachtgevers krijgen meer waar voor hun geld en aannemers kunnen zich onderscheiden op meer dan alleen prijs.

Welke voordelen heeft EMVI gunning voor opdrachtgevers?

EMVI gunning levert opdrachtgevers betere kwaliteit, minder risico’s en vaak lagere totaalkosten op. Door ook te kijken naar werkwijze, planning en ervaring krijgen ze meer zekerheid dat het project succesvol wordt afgerond. Innovatieve oplossingen en duurzame technieken komen vaker aan bod.

Concrete voordelen voor opdrachtgevers zijn:

Betere kwaliteit: Aannemers moeten aantonen dat ze kwaliteit kunnen leveren door hun plan van aanpak en referenties. Dit leidt tot minder gebreken en problemen tijdens en na oplevering.

Minder risico’s: Door te beoordelen op risicomanagement en planning krijgen opdrachtgevers meer vertrouwen in een succesvolle uitvoering. Onrealistische prijzen worden eerder herkend en afgestraft.

Meer innovatie: Aannemers worden gestimuleerd om creatieve en vernieuwende oplossingen aan te dragen. Dit kan leiden tot efficiëntere werkwijzen of duurzamere materialen.

Lagere totale kosten: Hoewel de initiële prijs misschien hoger ligt, zijn de totale kosten over de hele levenscyclus vaak lager door betere kwaliteit en minder onderhoud.

Betere samenwerking: EMVI stimuleert aannemers om te laten zien hoe ze willen samenwerken, wat leidt tot minder conflicten en een prettiger projectverloop.

Wat betekent EMVI gunning voor aannemers en bouwbedrijven?

EMVI gunning vraagt van aannemers een andere aanpak waarbij ze zich moeten onderscheiden op kwaliteit en toegevoegde waarde. Ze moeten investeren in goede plannen en presentaties, maar krijgen ook meer kansen om hun expertise te tonen en betere marges te behalen dan bij pure prijsconcurrentie.

De impact op de bouwsector is groot geweest. Bedrijven moesten hun organisatie aanpassen om goede EMVI plannen te kunnen schrijven. Veel aannemers hebben gespecialiseerde tendermanagers in dienst genomen of externe bureaus ingeschakeld.

Belangrijke veranderingen voor aannemers:

Meer voorbereiding nodig: Een goed EMVI plan schrijven kost veel tijd en expertise. Bedrijven moeten eerder beginnen en meer mensen inzetten op tenders.

Nieuwe vaardigheden: Naast calculeren moeten aannemers nu ook kunnen schrijven, presenteren en strategisch denken over hun inschrijving.

Kansen voor differentiatie: Kleinere of gespecialiseerde bedrijven kunnen nu concurreren met grote partijen door hun unieke expertise of werkwijze te benadrukken.

Betere marges mogelijk: Bij succesvolle EMVI inschrijvingen hoef je niet de goedkoopste te zijn, wat ruimte geeft voor gezondere prijzen.

Focus op nakomen beloften: Wat je belooft in je EMVI plan moet je ook waarmaken, anders volgen er claims of een slechte reputatie.

Hoe bereid je je voor op een EMVI aanbesteding?

Begin op tijd met een grondige analyse van de uitvraag en stel een multidisciplinair tenderteam samen. Focus per criterium op je onderscheidend vermogen, zorg voor balans tussen prijs en kwaliteit, en maak je plan projectspecifiek en klantgericht. Wees concreet en onderbouw claims met bewijs.

Praktische tips voor een sterke EMVI aanbesteding:

Analyseer de uitvraag grondig: Bestudeer niet alleen wat er gevraagd wordt, maar ook waarom. Wat zijn de echte wensen en zorgen van de opdrachtgever?

Stel het juiste team samen: Betrek naast calculatoren ook uitvoerders, specialisten en goede schrijvers. Iedereen moet begrijpen wat er gevraagd wordt.

Kies je strategie per criterium: Bepaal waar je kunt scoren en waar je gewoon gemiddeld hoeft te zijn. Je kunt niet overal de beste zijn.

Maak het projectspecifiek: Gebruik geen standaardteksten maar schrijf specifiek voor dit project en deze opdrachtgever. Toon dat je de uitdaging begrijpt.

Onderbouw je claims: Zeg niet alleen dat je ervaren bent, maar toon het met concrete voorbeelden en referenties.

Veelgemaakte fouten die je kunt vermijden:

  • Te vage of algemene antwoorden zonder concrete invulling
  • Onrealistische beloften die je niet kunt waarmaken
  • Standaardteksten hergebruiken zonder maatwerk
  • Te laat beginnen waardoor je onder tijdsdruk komt
  • Inconsistenties tussen verschillende documenten
  • Onvoldoende balans tussen prijs en kwaliteit

Het verschil tussen laagste prijs en EMVI gunning heeft de bouwsector fundamenteel veranderd. Waar vroeger alleen de prijs telde, moeten aannemers nu hun volledige kunnen tonen. Dit vraagt meer voorbereiding en expertise, maar biedt ook kansen voor betere projecten en gezondere marges.

Onze EMVI trainingen

Bij Bouwmeesters helpen we infra-professionals om deze transitie succesvol te maken door praktische trainingen over aanbestedingen en EMVI plannen schrijven. Zo bouw je mee aan betere samenwerking en meer succesvolle projecten in de infrastructuursector.

We bieden verschillende gespecialiseerde EMVI trainingen aan:

Voor meer informatie over onze aanpak kun je altijd contact met ons opnemen.

Related Articles